Wat is Creative Commons? 

Het streven is creatieve werken meer rechtenvrij openbaar te maken dan tot dusver mogelijk was bij copyright of traditioneel auteursrecht. De werken moeten gemakkelijk gekopieerd en gedeeld kunnen worden. Er moet zelfs door derde partijen op voortgebouwd kunnen worden. Een creatief werk is dus nooit per definitie "af" of "compleet". Creative Commons werkt met vrije licenties die worden verstrekt aan copyrighthouders. Het bedrijf bestaat sinds 2001 en is internationaal actief.

Waar staat Creative Commons om bekend?

In 2001 werd Creative Commons als initiatief opgericht door onder meer Lawrence Lessig. Het initiatief werkt met een internationaal netwerk dat licenties van het Engels naar een andere taal vertaalt. De licenties zijn zowel leesbaar voor mensen als voor machina. Ook zijn de licenties afdwingbaar bij de rechtbank met de juiste juridische code.

Hoe kenmerken Creative Commons licenties zich?

De licenties van Creative Commons zijn te herkennen aan vier kernbegrippen:

• Naamsvermelding

Naamsvermelding (Attribution) houdt in dat creatieve werken en afgeleiden hiervan mogen gekopieerd, distribueert en vertoond worden zolang de oorspronkelijke auteur vermeld wordt

• Niet-commercieel

Niet-commercieel (Non-commercial) houdt in dat het kopiëren, vertonen en distribueren van werken alleen mag plaatsvinden voor niet-commerciële doeleinden. Met andere woorden: je mag de creatieve werken van anderen niet gebruiken om er zelf geld mee te verdienen.

• Geen afgeleide werken

Geen afgeleide werken (No Derivative Works) houdt in dat je het werk wel mag kopiëren, distribueren en vertonen, maar dat je er geen veranderingen in mag aanbrengen

• Gelijk delen

Gelijk delen (Share Alike) houdt in dat de distributie van afgeleide werken alleen mag plaatsvinden onder een identieke licentie.

Drielaags ontwerp van Creative Commons licenties

De licenties van Creative Commons bezitten een uniek ontwerp bestaande uit drie lagen:

De eerste laag is de traditionele licentietekst (in de taal die bij de meeste advocaten bekend is): dit wordt de "Legal Code-laag" genoemd

De tweede laag is de "Human-Readable laag" van de licentie: dit is dat deel van de licentie dat ook door de gemiddelde mens (niet-advocaten en niet-juridisch experts) gelezen kan worden. Dankzij deze laag zijn de licenties van Creative Commons voor bijna iedereen begrijpelijk

De derde laag is de software laag. Deze laag bevat een samenvatting van alle belangrijkste voorwaarden binnen de licentie, begrijpelijk voor zoekmachines en softwaresystemen. Deze laag wordt de "Rights Expression Language laag" genoemd.

Hoe het aanbieden van licenties in zijn werk gaat

Wil je auteur van creatieve werken een Creative Commons licentie aanvragen, dan zul je een aantal eenvoudige vragen moeten beantwoorden:

Je krijgt onder meer de vraag of anderen commercieel gebruik van je werk mogen maken

Ook word je gevraagd of anderen je werk mogen aanpassen (en of dit onder dezelfde voorwaarden mag gebeuren).