Een tijdje terug moest ik mijn geliefde camera ter reparatie een paar weken missen.
Ik baalde als een stekker want ik had die periode een paar belangrijke klussen. Gelukkig had ik nog een reserve camera liggen, maar die was wel een stuk ouder.
Ik twijfelde: moest ik voor deze videoproductie opdrachten speciaal een camera huren, of gewoon mijn oude camera gebruiken die in de kast lag te verstoffen?
Cameralenzen zijn belangrijker dan je camera
Uiteindelijk koos ik voor de laatste optie: mijn oude camera gebruiken.
Want: kennis van cameratechniek en een set goede cameralenzen, is eigenlijk veel belangrijker dan het type camera dat je gebruikt.
Natuurlijk geeft het type camera wel een bepaald "plaatje" en heb je per camera te maken met verschillende sensorformaten, menu-instellingen en workflows.
Maar het type cameralens beïnvloedt het artistieke plaatje het meest. Dus het is belangrijker om 1 of meerdere goede cameralenzen aan te schaffen dan je blind te staren op de functies van een camera.
Wat zijn dan de beste cameralenzen?
Wat is de beste cameralens? We schreven er al eerder een artikel over.
Er is eigenlijk geen eenduidig antwoord te geven op deze vraag, want dit is per persoon, type camera en doeleinde verschillend.
- Ben je bijvoorbeeld fotograaf of videograaf?
- Ga je de lenzen gebruiken voor reisfotografie, videoclips, vlogs, natuur of streetlife video/fotografie? Of wil je er een hele feature length film mee vaan maken?
Het doel kan al gelijk bepalen welke lens je nodig hebt.
Voor documentaire filmopnames of fotografie bijvoorbeeld heb je waarschijnlijk veel aan een all-round lens waarmee je zowel groothoek als close-ups kunt filmen of fotograferen. Voor vlogs zal een wijdde tot medium lens het handigst zijn. En wil je de natuur in om dieren vast te leggen? Dan heb je veel meer aan een telelens met een brandpuntafstand van minstens 200mm.
De beste cameralenzen voor een breed publiek
In dit artikel ga ik niet in op wat nu de beste cameralens is voor specifieke genres zoals natuurreportages of reisfotografie, maar bespreek ik de 5 cameralenzen waar ik zelf verliefd op ben geworden door de jaren heen.
Deze top 5 is dus best persoonlijk, maar ik denk zeker dat het jou helpt te bepalen welke lenzen jij nodig hebt.
Per lens geef ik aan voor wat voor soort opnames de lens geschikt is en wat de lens ongeveer kost.
Wat weeg ik mee in deze top 5?
Ik weeg mijn eigen ervaring mee en de lenzen die ik zelf goed ken. Dat maakt het artikel dus enigszins subjectief. Wel heb ik ook de volgende criteria meegenomen:
- online beoordelingen / reviews
- diafragmawaarde
- bouwkwaliteit
- beeldstabilisatie / autofocus
Eerst nog 3 veelgestelde vragen voordat ik aan mijn top 5 cameralenzen begin:
Is een fabriekslens goed?
Er zijn een hoop lenzen die standaard bij je camera komen. Die lenzen noemen we ook wel fabriekslenzen.
Een fabriekslens is een standaard cameralens die je samen met de camerabody kunt aanschaffen. Wil je echt serieus aan de slag met videografie of fotografie? Dan raad ik je in de meeste gevallen aan om alleen een losse camerabody te kopen en gelijk los daarvan 1 goede cameralens er bij te kopen.
Want een fabriekslens is namelijk niet een heel goede lens.
Ben je hobbyist en wil je eerst even doorsparen? Dan is het best een prima optie om wel eerst te beginnen met een fabriekslens.
Dit is vaak een all-round zoomlens waardoor je redelijk makkelijk zowel wijdde als close-up beelden kunt schieten.
De lens heeft doorgaans wel een wat minder hoge diafragmawaarde, dus bij weinig licht is het lastig om goede foto's of video-opnames te maken met zo'n lens.
Moet ik een lens kopen met autofocus, beeldstabilisatie, etc?
Beeldstabilisatie is met name handig als je gaat filmen. Maar meestal kun je ook via je editingsoftware al beeldstabilisatie toepassen, of kun je je beeld strak houden door een statief of andere stabilizer te gebruiken.
Autofocus kan handig zijn, maar persoonlijk vind ik deze functie overrated. Uiteindelijk is het belangrijkste dat de optische kwaliteit van de lens uitstekend is en de bouwkwaliteit degelijk.
Wat gaat een goede cameralens kosten?
De lenzen in mijn top 5 kosten gemiddeld zo'n 1.000,- euro exclusief btw per lens. Met uitschieters naar boven en naar beneden. Dat is dus best wat. Want je hebt ook lenzen voor 100.- euro. Maar goed. Houd ook rekening met het volgende
- Een camerabody is na 5 jaar verouderd, versleten, kapot en afgescreven. Niets meer waard.
- Een cameralens kan na 20 jaar nog steeds evenveel waard zijn.
- Voor een camerabody betaal je ook zo 1.500 - 5.000+ euro, afhankelijk van het type. Terwijl je cameralens langer meegaat en ook belangerijker is voor de artistieke waarde van je beeld. Een goede cameralens mag dus best wat kosten.
Zeker als je de lens zakelijk koopt dan moet je je niet blindstaren op de aanschafprijs:
Extra voordeel voor ondernemers
Ben je ondernemer voor de belastingdienst? Dan mag je ook nog eens de 21% BTW aftrekken van de aanschafwaarde van je lens. En bij lenzen boven de 450 euro (ex btw) kom je ook nog in aanmerking voor investeringsaftrek, wanneer je voor minstens 2.401 euro dat jaar in bedrijfsmiddelen investeert. Dat houdt in dat je er 28% van de aanschafwaarde van je lens wordt afgetrokken van je winst. Dat levert dus ook nog een mooi belastingvoordeel op. Ook mag je deze lens over 5 jaar afschrijven.
Een goedkopere lens die minder kost dan 450 euro ex btw in de aanschafwaarde, mag je in 1 jaar aftrekken van je winst. Stel je koopt een lens van 250 euro, dan hoef je over dat bedrag dus geen belasting te betalen.
Mijn 5 favoriete lenzen
Dan nu, de 5 cameralenzen die ik in mijn set zou meenemen als ik de rest van mijn leven nog maar 5 cameralenzen mocht gebruiken.
1. Canon 50 mm 1.2 medium lens
De Canon 50mm primelens kun je krijgen in drie diafragma uitvoeringen: 1.2, 1.4 en 1.8.
De 1.8 lens is de goedkoopste variant en wordt ook wel de plastic fantastic genoemd. Plastic vanwege de bouwkwaliteit: dit is een heel lichte lens, wat simpel in de bediening, bijvoorbeeld bij het scherpstellen. Maar tot zover de nadelen.
"Fantastic" omdat deze lens maar iets boven de 100,- euro kost. Daarvoor heb je een prime lens met een fantastisch hoge diafragma van maar liefst F 1.8!
Dit was de eerste echt goede lens die ik zelf in bezit had, waarvan ik dacht: wauw, wat een goede deal, wat een prachtige beelden.
Dit was lang geleden. De 1.8 uitvoering heb ik nog steeds, maar gebruik ik niet meer. Ik ben de Canon 50mm wel trouw gebleven en heb in 2015 geïnvesteerd in een Canon 50mm 1.2. Dezelfde lens, alleen een hoger diafragma van 1.2 en een betere bouwkwaliteit (wat de lens trouwens wel weer zwaarder maakt, dus ieder voordeel heb z'n nadeel).
Dat komt wel met een prijs. Deze upgrade van een Canon 50mm 1.8 naar Canon 50mm 1.2 kost 1.100,- euro inclusief btw..
Voor welke shoots is deze cameralens geschikt?
De 50mm lens is met name geschikt voor creatief werk. Jij moet bij deze lens wel regelmatig van positie veranderen, omdat je te maken hebt met een vast brandpuntafstand van 50mm. Wil je een wijdere opname nemen van je onderwerp, dan kun je niet uitzoomen. Je zal dan een paar stappen naar achter moeten nemen.
Ik vind 50mm een heel fijne brandpuntafstand om mee te werken. Ze zeggen wel eens dat 35mm en 50mm lenzen het meest overeenkomen met het beeld dat wij door onze ogen zien. Daarmee voelt de afstand van deze lens tot het onderwerp dus heel natuurlijk aan.
Upgrade naar een Canon 50mm 1.4 of 1.2 als je het geld hebt. Ook kun je een 50mm lens van een ander merk overwegen. Let op dat je lensadapters nodig hebt als je een Canon lens op een ander merk camera zoals Sony, Panasonic of Nikon wilt zetten. En dat sommige functies zoals autofocus misschien niet werken.
Wij gebruiken bijvoorbeeld vaak de Canon 50mm lens op onze Sony camera, en dan werkt de autofocus niet.
In plaats van een 50mm lens kun je ook kiezen voor een 35mm medium lens. Maar ik raad in ieder geval iedereen aan om te sparen voor 1 goede medium lens.
2. De Canon 135mm 2.0 portretlens
Dan nummer 2: een Canon 135mm lens.
Dit is net als de Canon 50mm weer een prime lens, dus een lens met een vaste brandpuntafstand.
Daardoor ben je beperkt. Ook met deze lens kun je niet even snel in of uitzoomen. Ook is een 135mm lens een stuk minder praktisch dan een 50mm lens. Je moet eigenlijk wel een statief of stabilisor gebruiken om schokkerig beeld te voorkomen.
Maar dat alles ter zijde: wat een fantastische lens is dit!
Voor welke shoots is deze cameralens geschikt?
De 135mm lens is een echte portretlens. Je ziet met deze lens fantastisch mooie details in iemands gezicht. En met deze lens kun je een prachtige bokeh effect en depth of field (scherptediepte) effecten realiseren.
Ik gebruik de lens vaak bij interview en documentaire werk, waarbij de lens op mijn tweede camera als close-up camera wordt gebruikt.
Ook bij het maken van productvideo's gebruik ik deze lens vaak om prachtige detailbeelden te vangen.
Ik vind dat deze lens een heel "volwassen" en unieke look&feel geeft. 135mm is ook een originele brandpuntafstand. Niet zoveel makers gebruiken deze lens.
Daardoor voelt het nu wel een beetje alsof ik mijn geheim van de smid hier weggeef. Maar doe er je voordeel mee.
Ik raad iedereen aan om voor deze lens te gebruiken. Een lens met karakter.
Straks kom ik bij de vijfde lens nog met een tweede bijzondere lens met veel karakter. Maar nu eerst 2 veel praktischere lenzen die je ook echt nodig hebt.
3. Tamron 24-70mm 2.8 all-round lens
Een allround lens kan mijn inziens echt niet ontbreken in je cameratas. Voor mij is de perfecte all-round lens een 24-70mm lens. En ik heb goede ervaring met de Tamron 24-70mm 2.8 diafragma. Dit is die handige zoom lens die je naast je prime lenzen (vaste brandpunt lenzen) ook gewoon nodig hebt.
Deze lens covert in zijn eentje zowel groothoek als medium shots als close-up shots.
Daarmee heb je de perfecte lens te pakken als je snel moet schakelen maar geen tijd hebt om van lens te wisselen. Met deze lens ben je dus heel flexibel.
Voor welke shoots is deze cameralens geschikt?
Deze camera is dus mega handig voor settings waar je niet ieder moment naar je cameratas toe kan lopen om in alle rust een andere lens te pakken. Denk ook aan shoots waarbij je continue onderweg bent en je jouw cameratas zo licht mogelijk wilt houden. Kan je maar 1 lens meenemen? Dan is een 24-70mm lens een hele fijne keuze.
De lens is ideaal voor het vastleggen van evenementen, bruiloften of documentaires. Bij dit soort situaties moet je heel snel schakelen en met de range 24-70 kom je altijd wel goed uit.
Ik gebruik zelf vaak de Tamron 24-70mm op mijn Sony camera. Een andere optie is Canon EF 24-70mm of Sony FE 24-70mm /2.8 GM, die krijgen ook fantastische reviews, maar zijn een stuk duurder.
De Tamron SP 24-70MM F/2.8 DI VC USD G2 kost op dit moment ongeveer 1.050,- euro inclusief btw. De Canon EF 24-70mm 2.8: USM II is met een aankoopprijs van 2.000,- euro 2 keer zo duur. De Sony FE 24-70mm 2.8 GM lens kost 1.900,- euro inclusief btw.
4. Sony 16-35mm GM 2.8 groothoeklens
Deze cameralens heb ik het minst lang van al mijn lenzen, maar heb ik eigenlijk jaren gemist tijdens het filmen. Ik had wel groothoeklenzen zoals een 24mm vaste lens, maar hiermee miste vaak net de flexibiliteit om iets wijder of juist minder wijdt te filmen. Met de 16-35mm lens heb je qua groothoek bereik alle ranges op zak. Van extreme wijdt (16mm) tot groothoek, tot medium.
Voor welke shoots is deze cameralens geschikt?
Voor het vastleggen van omgevingen, gebouwen of straatbeelden is deze lens uitermate geschikt. Maar ook voor reportages waarbij je redelijk dicht bij je onderwerp kunt komen. Ben je beperkt in je beweging, dan kan het een gemis zijn dat de lens niet verder inzoomt dan 35mm. Kies in dat geval voor de 24-70mm lens.
De reden dat ik deze lens heb aangeschaft is dat ik een tijdje terug veel meer ben gaan filmen met een gimbal stabilisator:
Met deze gimbal maak je heel strakke vloeiende bewegingen. Je kunt bijvoorbeeld iemand door een gebouw heen volgen, of een kantoor prachtig vloeiend in beeld brengen. Hiervoor is een wat wijdere lens ideaal. En met 16-35mm heb je toch voldoende flexibiliteit om iets in of uit te zoomen.
Dit is een zwaar apparaat en je wilt dan niet een lens gebruiken die teveel weegt. De 16-35mm lens van Sony werkt qua gewicht en autofocus uitstekend samen met mijn Sony PXW-FX9 camera.
Deze lens is zeker niet goedkoop en kost 2.300 euro inclusief btw. Je hebt uiteraard ook alternatieven zoals de Sigma 18-35mm 1.8 Art lens. Een dikke aanrader voor "slechts" 800,- euro inclusief btw.
5. Petzval 58 Bokeh Control Art Lens
Tot slot een vreemde eend in de bijt: de Petzval 58mm vintage cameralens.
Je kunt online meerdere type vintage lenzen kopen. Via Ebay bijvoorbeeld. Dit zijn oude lenzen die ooit, decennia geleden, op de markt zijn gekomen.
Dat kan heel ver terug gaan, tot de jaren 50 van de vorige eeuw. Op nieuwe camera's kun je met de juiste adapter ook cameralenzen uit de jaren 50 gebruiken.
Technisch zijn deze lenzen natuurlijk wat beperkt. Verwacht geen volautomatische autofocus of een focusring die heel soepel werkt.
Wat kun je wel verwachten?
- Unieke beelden met karakter.
Vintage lenzen staan er om bekend dat ze allemaal optisch verschillend zijn. En daarmee kun je een unieke en heel artistieke sfeer neerzetten.
Mijn Petzval 58mm lens geeft een heel dromerig, poetisch effect. Ik vind dat als maker fantastisch, want het is anders dan al die standaard lenzen die haarscherp zijn.
Ik gebruik heel soms tijdens video shoots deze lens voor een uniek gevoel.
Bekijk hier de promo van deze lens, dan zie je wat ik bedoel:
Een deel van de shots is wazig, het andere deel scherp. Ook kun je de lens zo aanpassen dat er cirkelvormige kringen op de achtergrond ontstaan.
Haarscherp of wazig beeld?
De cameralenzen van tegenwoordig zijn echt haarscherp en worden alsmaar beter. Maar is dat wel zo goed? Jazeker. Maar alles wat je qua videocontent online voorbij ziet komen is daardoor wel 1 grote eenheidsworst.
Ik vind het daarom juist mooi dat je met zo'n vintage lens een karaktervol iets minder scherp beeld kan maken zonder dat het helemaal onscherp is.
Shortlist met 3 cameralenzen
Als we van 5 naar 3 lenzen zouden moeten gaan, dan kies ik voor deze top 3 lenzen
- Tamron 24-70mm 2.8
- Canon 50mm 1.2, de grote broer van de plastic fantastic
- Canon 135mm 2.0
Welke cameralens zou jij als eerste aanschaffen?
Ik hoop dat je nu beter weet uit welke cameralenzen je kunt kiezen en dat ik je hebt geinspireerd om door te sparen voor die ene fantastische lens. Nogmaals: als je zuinig bent met je cameralens, dan kan deze heel je leven mee gaan. Door de jaren heen leer jij jouw cameralens steeds beter kennen en ga je steeds makkelijker mooie shots kunnen maken. Kies nu de juiste cameralens om mee te beginnen en heb er je hele leven plezier van!
Over de auteur
Niels de Groot is met meer dan 12 jaar ervaring en 1400+ bedrijfsvideo's op zijn naam een ervaren specialist op het gebied van videoproductie en videomarketing. Met zijn videoproductiebedrijf Pro Motion Film - een netwerk van bevlogen video professionals - helpt hij MKB-bedrijven en organisaties hun doelgroep te bereiken, informeren en overtuigen met videocontent.