Zelf instructievideo's maken? Benut deze tips en tricks

Een instructievideo is een video waarin je aan de hand van duidelijke instructies laat zien hoe je iets moet doen. Een belangrijk voordeel van een instructievideo ten opzichte van een ouderwetse geschreven handleiding, is dat je kunt meekijken en direct kunt kopiëren wat je moet doen. Het is dankzij het beeldmateriaal een stuk makkelijker om de instructies in een instructievideo te volgen dan die van een geschreven handleiding met hier en daar een plaatje.

Hoe maak je zelf een instructievideo?

Een goede instructievideo maakt handig gebruik van de unieke voordelen die video biedt. Zoals gezegd, kun je met bewegend beeld de stappen duidelijk in beeld brengen, waardoor het voor iedereen begrijpelijk is wat er precies per stap gebeurt. Daarnaast biedt video veel flexibiliteit en keuzemogelijkheden. Video's zijn ook prettiger om te bekijken voor de kijker dan langdradige instructieteksten. Kortom: door video in te zetten leg je niet alleen beter uit, je weet ook nog eens meer mensen te bereiken. Video op je website is goed voor je online vindbaarheid.

Het begin: wat wil je precies gaan filmen?

Voor je naar de videocamera grijpt, moet je een aantal zaken op een rijtje zetten. Je moet je allereerst afvragen wat voor video je precies wilt maken en wat je hierin wilt vertellen. Ook moet je afvragen hoe je dat in beeld wilt gaan brengen. In dit stadium stel je een script samen. Hierin zet je niet alleen wat je gaat vertellen, maar ook hoe je het vertelt en hoe je het in beeld brengt. Je bepaalt welke effecten je gaat gebruiken en of je acteurs moet inhuren.

Een goed script heeft…

• Een duidelijke boodschap. Het moet voor alle betrokkenen duidelijk zijn waar het script precies naartoe wil werken.

• Een goed script houdt rekening met de doelgroep van de video: hoeveel kennis en ervaring heeft deze?

• Een goed script voor een instructievideo heeft een duidelijke educatieve functie.

• Instructievideo's komen vaak in sets, zorg ervoor dat elke video goed aansluit op de vorige en de volgende.

• Een goede instructievideo bevat voldoende praktijkvoorbeelden (is interactief).

Stap twee: voorbereiding van de instructievideo

Als je eenmaal een goed script hebt en precies weet hoe je alles in beeld wil brengen, is het tijd om de juiste materialen en mensen voor het filmen zelf te verzamelen. Je hebt onder andere een goede camera nodig, een juiste locatie, de juiste set tools voor belichting en audio, maar ook zaken als acteurs en een goed bewerkingsprogramma voor in de montage fase. Veel amateur filmmakers vergeten nogal eens te kiezen voor een heldere microfoon. Behalve het beeld is het ook belangrijk dat je acteurs goed te verstaan zijn, anders komt het knullig over.

Stap drie: proefdraaien

Zeker als je geen of weinig ervaring hebt met het filmen van video's is het belangrijk dat je goed warmdraait. Dat betekent dat je goed uittest hoe de camera en andere apparatuur werkt, dat je alles op locatie klaarzet en checkt. Ook helpt het om een proefopname te maken: een soort generale repetitie die je kunt gebruiken om schoonheidsfoutjes aan te wijzen en uit te bannen. Je kunt het proefdraaien ook gebruiken om het filmen natuurlijker te maken en op je gemak voor de camera te staan. Waar kijk je? En wat doe je met je handen?

Stap vier: het filmen zelf

Voor je begint met filmen zorg je dat alles en iedereen klaarstaat. Dat bekent dat de auteurs in positie staan, het script kennen en precies weten wat er van hen wordt gewacht. De camera, de microfoon en andere apparatuur zijn goed ingesteld en alle technici zitten in positie. Heel belangrijk is het dat je je door niets of niemand laat afleiden. Dat betekent: ramen en deuren zoveel mogelijk sluiten, de set afbakenen zodat niemand toevallig binnen kan lopen en mensen van tevoren precies laten weten waar en wanneer er wordt gefilmd. Als je eenmaal op "actie" drukt, moet alles vanzelf gaan. Natuurlijk is het altijd verstandig om verschillende takes te gebruiken. Ook handig: check de weersverwachting en kijk waar de zon staat.

Stap vijf: het nabewerken

Als je eenmaal in de montagefase zit, is het moeilijkste al achter de rug. Als je tenminste voldoende filmmateriaal van hoge kwaliteit hebt. Het zou rampzalig zijn als je er tijdens het monteren achter komt dat je niet de juiste beelden hebt of dat de beelden van slechte kwaliteit zijn. Het herschieten van beelden gaat je niet alleen een hoop geld, maar ook een hoop tijd kosten. Is alles in orde? Dan heb je tijdens het monteren het voordeel dat je lekker achterover kunt leunen en alles op je gemak kunt doornemen. Je kunt eindeloos variëren en experimenteren, net zolang totdat de instructievideo geheel naar wens is. Wat houdt je nog tegen?

Beste montagetools

Er zijn verschillende gratis en betaalde montagetools voor filmbewerking. Je kunt onder meer kiezen voor grote namen als Adobe Première Pro en Movavi, of juist voor de wat kleinere platforms voor fotoshop en video-effecten. Programma's als Filmora en Clipchamp zijn zeker de moeite waard om eens uit te proberen als je nog niet veel verstand hebt van bewerken.

Waar moet een instructievideo uit bestaan (hoe bouw je een instructievideo op)?

De opbouw van een instructievideo begint uiteraard bij het script. In de eerste paar regels van het script en seconden van de uiteindelijke video moet duidelijk zijn wat de precieze probleemstelling is en welke oplossing je aandraagt om het probleem te overwinnen. Als er van een probleemstelling geen sprake is, kun je ook gelijk de tool benoemen en wat hiermee mogelijk is. Belangrijk is dat je na een korte, krachtige introductie meteen induikt op de verschillende aspecten van programma, product of dienst. Breng in beeld wat je ermee kan en hoe je het kunt gebruiken. Als alle afzonderlijke aspecten zijn benoemd, geef je nog eens een opsomming met korte aandachtspunten. Belangrijk is dat je afsluit met een positieve noot.

Welke instructievideo formats zijn er mogelijk?

Instructievideo's kunnen geanimeerd zijn, maar dat hoeft natuurlijk niet. Als je iemand wegwijs wilt maken op een website of en online dienst wil laten ontdekken, dan kun je van een screenvideo (video van je beeldscherm) gebruik maken, voorzien van een voice-over. Gaat het om een instructievideo voor een product, dan wil je dat product in de praktijk zien.

Tips voor als je zelf gaat presenteren op camera

Presenteren op camera kan lastig zijn. Zo maak je het makkelijker voor jezelf:

• Probeer te ontspannen. De camera is niet eng: het is heel wat anders dan op een podium in een zaal met duizenden mensen te staan.

• Probeer zo goed mogelijk jezelf te zijn.

• Oefen voor de camera, zo raak je eraan gewend en beweeg je je steeds natuurlijker voor beeld.

• Richt je tot een denkbeeldige kijker en ga ervanuit dat deze persoon nog niets van het product of dienst afweet.

• Richt je tot een denkbeeldige volwassene, niet tot een kind. Als je praat zoals je tegen een kind praat, komt dat al snel neerbuigend over.

• Spreek begrijpelijke taal en voorkom vakjargon

• Zorg voor een gepassioneerde en enthousiaste uitstraling (maar overdrijf het niet)

• Blijf recht in de camera kijken. Als je in het echt tegenover iemand zit, komt het wat intens over als je iemand voortdurend aan blijft kijken, maar op camera werkt het anders.

• Spreek niet te vlug en zorg dat je niet voorleest

• Even een warming up houden is goed voor de stembanden

• Pas stiltes en pauzes strategisch toe (gevoel voor drama en spanning is ook een kunst).

Tips en plan van aanpak bij het schrijven van scripts voor een reeks instructievideo's

Belangrijk om te onthouden:

• Bepaal van tevoren wat het doel is van je video

• Bepaal ook wie de doelgroep is van je video - wie ga je helpen?

• Wees bondig (schrappen is een kunst)

• Wees begrijpelijk en toegankelijk

• Verwijs in de video door naar andere nuttige video's op je website, of je website in het algemeen. Vertel waar je nuttige content kunt vinden.

Download het e-book script schrijven van Pro Motion Film

Script schrijven een grote uitdaging? Niet als je het e-book over script schrijven download. Wij loodsen je stap voor stap door de stappen van het scriptschrijven heen en nemen alle obstakels voor je weg. Binnen de kortste keren heb jij zelf een deskundig script geschreven.